A A A

Ołtarze

OŁTARZ GŁÓWNY

Sercem każdej katolickiej świątyni jest ołtarz główny. Uwaga wszystkich wiernych kieruje się w tą stronę nie dlatego, że jest on najpiękniejszy lub najbardziej wystawny, ale dlatego, że tam dokonuje się to, co w Kościele najważniejsze: ofiara Mszy św., w której Bóg staje się obecny jako nasz Odkupiciel i Zbawiciel, z miłości gotowy poświęcić samego siebie dla nas. Stąd też wierni z wdzięczności za tę nieskończoną miłość starają się urządzić to miejsce jak najpiękniej, aby godnie uczcić obecność Króla Wszechświata. Jest to też miejsce znajdujące się na podwyższeniu, aby każdy z wiernych mógł widzieć, co dokonuje się na ołtarzu.
Prezbiterium noworudzkiej świątyni wznosi się o 6 stopni ponad poziom posadzki nawy głównej. Wydzielone od frontu balustradą komunijną tworzącą wraz ze ścianami absydy ośmiokąt - pięciu boków z dużymi neogotyckimi oknami i trzech boków kamiennych balasek.

Ołtarz główny poświęcony jest patronowi kościoła - św. Mikołajowi. Pochodzi z monachijskiej pracowni Josepha Elsnera, który wykazał się niemałym kunsztem artystycznym przy wykonaniu 8 metrowej wysokości wolnostojącego, smukłego i sprawiającego wrażenie lekkości architektonicznej ołtarza. Dzieło z 1890r. łączy w sobie bejcowany brąz drewna detali ze złoceniami ornamentów i barwnej polichromii rzeźb w jednolite otoczenie obrazu i tabernakulum. W rzeźbionych płycinach antepedium widnieją trzy sceny ofiar ze Starego Testamentu: "Ofiara Abla" - po środku, "Ofiara Melchizedecha" - po lewej i "Ofiara Izaaka" - po prawej. W centrum dolnej części nastawy znajduje się pozłacane tabernakulum z tronem ołtarzowym do wystawiania Najświętszego Sakramentu w otwieranej dwuskrzydłowej szafce zwieńczonej zdobieniami. Po obu stronach umiejscowiono na płycinach płasko rzeźbione sceny - Chrystusa wysyłającego apostołów na Misje (po lewej) i Chrystusa przemieniającego chleb podczas Ostatniej Wieczerzy (po prawej). Nad tronem ołtarzowym umieszczono duży obraz autorstwa Hieronima Richtera z Kłodzka. Przedstawia on św. biskupa Mikołaja w ornacie, mitrze na głowie i z pastorałem w dłoni, u jego stóp postaci trzech panien, które uratował, jak głosi opowieść, od nędzy i grzechu wyposażając na godne życie. Neogotyckie ramy obrazu wieńczy trójkątna dekoracja roślinna, węwnątrz której znajduje się mały owalny obraz Dzieciątka Jezus, a po bokach na pinaklach figurki aniołów. Ponad tą dekoracją w ostrołukowych niszach ustawiono trzy rzeźby: Matki Bożej (większa po środku), św. Agnieszki - panny i męczenniczki (po lewej), św. Elżbiety - matki i wdowy (po prawej), które otoczono licznymi wieżyczkami na daszkach górnej części ołtarza. W osiach bocznych na wysokości obrazu św. Mikołaja, we wnękach przykrytych baldachimami o rozbudowanych zdobieniach, posadowiono na cokołach figury ludzkiej wielkości przedstawiające św. Piotra apostoła z kluczami niebios i otwartą księgą oraz św. Pawła - apostoła narodów. Ponad nimi, w zwieńczeniu baldachimów na niewielkich konsolach, stoją figurki św. Józefa i św. Alojzego Gonzagi (po lewej stronie) oraz św. Jana Nepomucena i św. Franciszka (po prawej).
Ks. M. Białowąs, dawny proboszcz parafii, pisał: "Tak więc w głównym ołtarzu wszystkie stany mają swoich przedstawicieli. Młodziency, ojcowie rodzin, kapłani i zakonnicy, matki, wdowy i panny w świętym obcowaniu wraz z aniołami pod przewodnictwem Królowej Aniołów i świętych modlą się do Syna Bożego". Jest to piękny wyraz hołdu, jaki oddaje Bogu cały Kościół składający się z ludzi tak różnych, a jednak zjednoczonych przez Chrystusa.
Od Soboru Watykańskiego II Mszę Św. odprawia ksiądz stojąc przodem do ludu. W 1994 roku stanął w prezbiterium stały ołtarz soborowy, stylizowany na neogotyk, wykonany przez prof. Nestvolodova z Estonii. Przedstawia on scenę z Ostatniej Wieczerzy.




OŁTARZE BOCZNE

W czasach przed Soborem Watykańskim II Mszę św. odprawiał kapłan zwrócony tyłem do wiernych, przodem do ołtarza, z czasem ozdabianego kunsztowną nadbudową, przypominającą symboliką o powadze ofiary spełniającej się w tym miejscu. Powszechny był też zwyczaj, że w świątyni znajdowało się kilka ołtarzy, poświęconych różnym popularnym świętym, czczonym przez ich wyznawców. Msza św. dla czcicieli była sprawowana przy jednym z kilku ołtarzy. W dzisiejszych czasach ołtarz jest tylko jeden i jest punktem centralnym kościoła. Jednak w starych kościołach, takich jak noworudzka świątynia, znajduje się jeszcze kilka ołtarzy bocznych, nie mających już jednak liturgicznego znaczenia w tym miejscu
W kościele parafialnym św. Mikołaja znajduje się sześć ołtarzy bocznych, współbrzmiących swym stylem z ołtarzem głównym. Po obu stronach, na podwyższeniu prezbiterium, pod galeriami północną i południową chóru ustawiono przy ścianach (frontalnie do rzędu ławek) bliźniacze ołtarze autorstwa Augusta Wittiga. Ich antepedia przyozdobiono złotawymi cegiełkami i ornamentem czteroliści na środku z kolumienkami po bokach. Centrum w trójdzielnej nastawie stanowi obraz, a po bokach znajdują się nisze z figurami świętych. Całość zwieńczona jest trójkątnymi daszkami i kwiatonami w kolorze drewna ze złoconymi detalami. Po prawej stronie przy drzwiach do zakrystii umieszczono ołtarz boczny św. Jana Napomucena z obrazem męczennika. Ten święty kapłan, szczególnie popularny w Ziemii Kłodzkiej i Czeskiej, zginął strzegąc tajemnicy spowiedzi. Płótno otaczają rzeźby św. Barbary i św. Franciszka Salezego. Po prawej stronie przy prezbiterium znajduje się ołtarz boczny św. Stanisława Kostki z obrazem patrona z 1947r. Pierwotnie był to ołtarz św. Antoniego z Padwy. Zmieniono płótno i patronat, pozostały figury św. Katarzyny i św. Błażeja we wnękach nastawy.

Także pod galeriami po stronie północnej i południowej nawy krzyżowej umiejscowiono następne dwa identyczne ołtarze boczne, których wykonawcą był rzeźbiarz Schmidt z Lądka Zdroju. Mają one podobny kształt architektoniczny nawy ołtarzowej jak u Wittiga, jednak płyciny pokryto bogatym ornamentem roślinnym, a zwieńczenia przyozdobiono wieżyczkami. Ołtarz po stronie południowej poświęcono św. Franciszkowi z Asyżu , którego obraz strzeżony jest niejako po bokach przez rzeźby św. Elżbiety z Turyngii i św. Ludwika - króla fracuskiego. Święci ci byli naśladowcami drogi św. Franciszka, tzw. tercjarzami, stąd ich podobizny w ołtarzu. Fundatorami ołtarza byli także noworudzcy tercjarze.
Symetrycznie po stronie północnej usytuowano ołtarz Najświętszego Serca Jezusa z rzeźbami św. Małgorzaty Marii Alacogue oraz św. Paschylisa Baylon w otoczeniu płótna oraz figurą Chrystusa na mensie. Oboje święci byli czcicielami Serca Jezusowego jako źródła dającego nam w Eucharystii pokarm duchowy. Na ścianie po prawej stronie ołtarza znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z 1957r.

Kościół parafialny wzniesiono na planie krzyża łacińskiego. Na końcach nawy poprzecznej, stanowiącej ramiona krzyża, umiejscowiono dwa bardzo okazałe ołtarze boczne, podobne w swej konstrukcji do ołtarza głównego. Ich autorem był Dorf z Niwnicy k/ Nysy, a płótna namalował - podobnie jak w przypadku innych obrazów ołtarzowych, z wyjątkiem św. Stanisława Kostki - Hieronim Richter. Antepedium i dolną część nastawy zdobią motywy roślinne a płaszczyzny wyższe podzielone są cegiełkami, przechodzącymi w zwieńczeniu w ażurowe baldachimy z figurkami aniołów. Przy wejściu południowym kościoła znajduje się ołtarz św Józefa , opiekuna Dzieciątka Jezus, z przedstawieniem patrona trzymającego na rękach Dzieciątko. Po bokach tego obrazu na cokołach umieszczono barwne rzeźby praojca Abrahama (po prawej) i św. Joachima (po lewej), a więc jest to miejsce modlitwy, któremu patronują trzej święci ojcowie. Na mensie ołtarzowej znajduje się figura Panny Maryi, żony św. Józefa.
Po stronie północnej mieści się ołtarz Matki Bożej Różańcowej z obrazem przedstawiającym scenę wręczenia różańca św. Dominikowi przez Matkę Boską z Dzieciątkiem. Po bokach widnieją figury św, Anny z Maryją (po prawej) i św. Moniki ze św. Augustynem (po lewej). Znajdujemy tu więc aż trzy święte matki. Na mensie znajduje się drewniane tabernakulum i figurka św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Warto zauważyć, iż na sklepieniach ponad tymi ołtarzami namalowane są monogramy św. Józefa i Maryi. Nawiązaniem do św. św. Józefa i Maryi są sceny z życia św. Rodziny umieszczone w witrażach po bokach obu ołtarzy.